Ғарышпен байланыс. Теңдесі жоқ Павлодар мешіті қалай салынды?

Павлодарда «Ertis Рromenade» маусымының ашылуына Қайрат Нұртас келеді

Ақсуда стоматология мен кейбір тұрғын үйлерде бес күн ыстық су болмайды

26 мамыр күні Павлодарда бірқатар дүкендер мен дәмханаларда су болмайды

Павлодар облысының әкімі келесі есептік кездесуді Екібастұзда өткізеді (ВИДЕО)

Мойылды ауылының тұрғындары учаскелік инспектордың ауылда тұрақты болмайтынына алаңдаулы

Павлодар облысында «Денсаулық пойызы» іске қосылды (ВИДЕО)

Аққулы ауданы Жабағылы тұрғындарының мұңы: Ұялы байланыс жоқ. Қыста жолда қаламыз

Павлодарда «Қимақ.TIME» сахналандырылған көрінісі өтті (ФОТО)

20.12.2021

Ғарышпен байланыс. Теңдесі жоқ Павлодар мешіті қалай салынды?

Биыл Мәшһүр Жүсіп мешітінің салынғанына 20 жыл толды, деп хабарлайды Pavlodarnews.kz тілшісі.

Жоба авторы, ҚР Құрметті архитекторы, КСРО Архитекторлар одағы Алтын медалі мен «Құрмет» орденінің иегері Марат Қабдуәлиев Павлодар облысы бас мешітінің құрылысы қалай басталып, жүргізілгенін әңгімелеп берді.

- Біз тың, ерекше мешіт салмақ болдық та, әртүрлі варианттар іздей бастадық, - деп есіне алады Марат Қабдуәлиев. – Пәкістанда осыған ұқсас мешіт таптық, бірақ ол өте қымбат материалдардан салынған еді. Біз оны негізге ала отыра, күмбезін конус тектес етіп жасадық. Ол ислам мәдениетіне тән емес, конус тектес күмбезді болды.

Сәулетшінің айтуынша, жобаны мақұлдаудың алдында облыс басшылығына басқа да жобалар көрсетілді.

- Әлемнің 152 мешітінен тұрған бүтін бір көрме ұйымдастырдық, - дейді Марат Қабдуәлиев. – Оның ішінде түрік, татар, Орта Азия, Пәкістан, Египет елдерінің ғибадатханалары болды. Сол кездегі облыс әкімі біздің пікірімізді білмек болып: «сендерге қайсысы ұнайды?» деп сұрады. Біз өз жобамызды ұсынып, әкімнің қолдауына ие болдық. Оның концепциясына ғарышпен байланыс, көкке ұмтылу деген мағына беруге тырыстық. Ол өте риза болды. Рұқсатты Ташкентте алар алдында мешіт нобайын сол кездегі Орта Азия және Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының мүфтиіне көрсеттік. Ол ештеңе айтпады: көре салып, бізді құшақтап, бетімізден сүйіп, бірден қол қоюға кірісті. Оған да қатты ұнады.

Жобаны Алюминий зауыты да қолдады. Оның басшылығы Красноярск алюминий зауытымен келісіп, кәсіпорын жанындағы кірпіш зауытынан Павлодарға тегін кірпіш әкелуді ұйымдастырды.

Түркі халықтарына тән толеранттық, конфессияаралық келісім осы жерде де өз жемістерін берді. Қазақстанның еңбек сіңірген архитекторының сөзіне қарағанда, Благовещенск шіркеуін салу кезіндегі инженерлік шешімдер Павлодардың Орталық мешітінің құрылысына да елеулі түрде оң ықпалын тигізді.

- Оған дейінгі храм құрылысындағы идеялар бізге ұнады және біз оны мешіт құрылысында да сәтті пайдаландық, - дейді Марат Қабдуәлиев. – Оған дейін Благовещенск шіркеуін салдық. Онда төменгі мен жоғары шіркеу бар. Біз осындай құрылысты мешітте де кіргіздік. Өздеріңіз көрсеңіз, біздің мешіттің қасбетіндей фасад пен жол ешбір мешітте жоқ. Мешіттің астынғы қабатында әйелдер залы, білім беру, дәрет алу бөлмелерін ұйымдастырдық. Бәрін адамша ойластырдық. Ал үстіңгі қабатта үлкен ерлер залы болды.

Арада 20 жыл өтсе де автор өз туындысына толығымен көңілі толатынын айтады. Барлық діни жөн-жоралғыларды сақтай отыра, жоба авторлары ең батыл, заманауи шешімдер енгізе білді.

- Мешіттерде бастысы не? – Намаз оқитын зал, розарий, фонтан болуы керек. Фонданды биыл бітірдік. Жалпы биыл мешіт маңын әрі қарай абаттандыру қолға алынды. Тас алаң жасап, биік шамдар, дүкендер қойылды. Ондағы бұрынғы киоскілер мешіттің сұрқын бұзып тұрды. Кафе де салынды – осының бәрі бастапқыда жоспарланған еді. Алайда ол кезде қаражат болмады, - дейді Марат Қабдуәлиев.

Өкінішке орай, Мәшһүр Жүсіп мешіті ешбір халықаралық сыйлықтар ала алмады. Мешіт ашылысымен Сауд Арабиясында ислам архитектурасын дамыту үшін берілетін Аға Хан атындағы жүлде ұйымдастырушылары Павлодар мешітінің әдемілігіне сүйсініп, авторларының еңбегін бағалауға уәде берген болатын. Алайда, неге екені белгісіз – жүлде Павлодарға бұйырмады.

Айбек Жұматов
Фото: Константин Шелков және автор

Количество показов: 4705

Возврат к списку

Pavlodarnews.kz АА материалдарын қолдану ережелері