Қазақстанда банктерді алаяқтар ұрлаған ақшаны қайтаруға міндеттеуі мүмкін

Қазақстанда банктерді алаяқтар ұрлаған ақшаны қайтаруға міндеттеуі мүмкін
Фото: ҚР қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі

Ұлттық банк базасында антифрод-орталық құруды көздейтін жол картасы әзірленді, деп хабарлайды @Pavlodarnews.kz тілшісі.

ҚР қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің мәліметінше, Алматыда өткен брифинг барысында қаржы қызметтерін тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаментінің директоры Александр Терентьев қазіргі уақытта алаяқтардың құрбандарына көмектесетін түзетулер әзірленіп жатқанын айтты. Спикердің айтуынша, өткен жылы 15 мыңға жуық алаяқтық жағдай тіркелген, оның 6 мыңы – несие рәсімдеуге байланысты.

Қазіргі уақытта біз үкіметпен бірлесіп, алаяқтық несиелер беруге байланысты жағдайды оқшаулау үшін жан-жақты шаралар қабылдаудамыз. Президент әкімшілігінің тапсырмасы шеңберінде бізде ұлттық банк базасында антифрод-орталық құруды көздейтін жол картасы әзірленді, оның мақсаты барлық алаяқтық операциялар, қылмыскерлер алдау үшін пайдаланатын шоттар туралы барлық ақпаратты жинау және ЕДБ-ге осы ақпаратты беру болады. Бұл жұмыстың екінші құрамдас бөлігі – жалған нөмірлермен күресу мақсатында ұялы байланыс операторларына қойылатын талаптарды қатаңдату, – деді Терентьев.

Ол әрбір қаржы институты күдікті операцияны анықтаған кезде антифрод-орталыққа жүгінуге міндетті болатынын атап өтті. Ақпаратты тексергеннен кейін екінші деңгейдегі банктер күдікті операцияларды тоқтата тұруға және бұл туралы клиентке хабарлауға мүмкіндік алады. Терентьев клиенттің операцияны жалғастыру немесе тоқтату құқығы бар екенін атап өтті. 

80% жағдайда біздің азаматтар алаяқтардың әсерінен қаржы институтына барып, өздеріне несие рәсімдейді. Менеджерлердің "сіз үшінші тараптардың ықпалындасыз ба" деген сұрақтарына "жоқ" деп жауап береді, бұл біздің жұмысымызды қиындатады. Сонымен қатар, біз қазір мәжіліске түзетулер енгіздік, олардың бірі банктерді шектейді және банктер алаяқтық жолмен ұрланған несие бойынша қаражатты өтеуге міндетті болады. Сондай-ақ-өтеу рәсімі, бірақ ол қарастырылуда. Сонымен қатар, құқық қорғау органдарына жүгінген кезде, адамды зардап шеккен деп таныған кезде, біз сотта толық талқылауға дейін ұзарту құқығымен сыйақыны есептеуді 6 айға дейін тоқтата тұруға құқығымыз бар. Бірақ соңғы нүктені сот қоюы керек. Бұл жағдайда сіз алаяқтық жолмен берілген несиені төлеуден босатыласыз, – деп қоса кетті спикер. 

Терентьевтің айтуынша, әлеуетті қарыз алушының несие алудан бас тарту мүмкіндігі заң жүзінде қабылданған. Мұны eGov арқылы банктер мен микроқаржы ұйымдарының несиелеріне блок қою арқылы жасауға болады.