Тарихи зат 2016 жылы Байдала ауылының маңында қазба жұмыстары кезінде табылды, деп хабарлайды @Pavlodarnews.kz тілшісі.

Қазіргі уақытта ғалымдар болжауы бойынша Қимақ қағанатының гүлдену кезеңінде X-XII ғасырларға жататын қимақ арбасы реставратор Қырым Алтынбековтың басқаруымен Алматы ғылыми-реставрациялық зертханасында орналасқан.

Потанин атындағы облыстық өлкетану мұражайының директоры Арман Әлиақпаров құнды жәдігер 2025 жылы өңірге қайтып оралуы мүмкін екенін атап өтті. Тарихи зат қайтып оралса, оған жеке зал қарастырылмақ.

Павлодар облысы мұражайларының жұмысындағы маңызды бағыттардың бірі – тарихи-мәдени мұра объектілерін сақтау, тіпті түпнұсқалары қайтарымсыз жоғалған жағдайларда да. Мысалы, бұрынғы Ленин саябағындағы ауа-райының кесірінен бұзылған ескерткішті айтуға болады. 

Коммуналдық қызметтер объектінің жағдайын бағалай отырып, оны қалпына келтіруге болмайды деген қорытындыға келді. Ескерткіш бөлшектеліп, шығарылды, тек ерекше құнды ескерткіш тақта орнатылған тұғыр ғана қалды. 

– Кейінірек оның жеке элемент емес, сылаққа кесілгені белгілі болды. Содан кейін тұғыр бөлшектелген кезде бұл бөлікті алу мүмкіндігі болды. Бірақ қауіптеніп, көшірмесін жасауды шештік. Бастапқыда силикон құю жоспарланған болатын, бірақ қысқы жағдайларға байланысты бұл әдістен де айнып қалдық. Оның орнына жазба барлық мәліметтерді сақтай отырып, калькаға қолмен қайта салынды, – дейді мұражай директоры. 

Кейін музей суретшілері Жасыбай Қабылдин мен Тұрар Төлеев ашық аспан астындағы мұражайда қойылған көшірмесін жасап шығарды.

Тағы бір маңызды мысал «Қазақстан» қонақ үйінен қоршаудың сәндік элементтерін сақтау болды. Инвесторлармен ынтымақтастықтың арқасында мұражай құрылымдардың бір бөлігін алды және келісім бойынша, одан әрі бөлшектеу жұмыстары кезінде табылған барлық мәдени-тарихи элементтер мұражайға беріледі.

Қаржы ресурстары шектеулі болғанына қарамастан, облыс мұражайларының басшылығы экспедицияларға баруды, ескерткіштерді тексеруді, петроглифтер мен басқа да көне нысандардың жай-күйін есепке алуды жалғастыруда. 

Мұражай қызметкерлерінің мәліметінше, жыл сайын өңірдегі мұражайларға 220 мыңнан астам адам келеді. Өлке тарихына деген қызығушылықтың артуымен және мультимедиялық технологияларды қолданумен келушілер санының, оның ішінде шетелдік келушілер санының одан әрі артуы байқалады.