Қазіргі бастауыш сынып оқушыларына арналған оқулықтар қандай болуы керек? Бұл сұраққа павлодарлық ғалымдар жауап берді, деп хабарлайды @Pavlodarnews.kz тілшісі.

Авторлардың айтуынша, басты мақсат – оқушылардың тіл үйренуге деген қызығушылығын арттырып, оларды ойлануға, пікір білдіруге және қарым-қатынас жасауға үйрету.

Төртінші сынып оқушыларына арналған оқу-әдістемелік кешеннің авторлары – филология ғылымдарының кандидаты, доцент Меруерт Каирова және зерттеуші педагог, педагогика ғылымдарының магистрі Динара Аринова. Оқулық ҚР Оқу-ағарту министрлігі бекіткен жаңа білім беру бағдарламасына сәйкес жасалды. Бағдарлама жалпы бағыттарды анықтағанымен, оның мазмұнын қалыптастыру авторлардың міндеті болды.

– Біз баланың тілді жай жаттап қана қоймай, оны қарым-қатынас, ойлау және өзін-өзі білдіру құралы ретінде меңгеруіне мүмкіндік беретін халықаралық әдістемелерді негізге алдық, – дейді Динара Аринова.

Оқу-әдістемелік кешенге екі бөлімнен тұратын оқулық, жұмыс дәптері, әдістемелік нұсқаулық және электрондық оқулық кіреді. Цифрлық нұсқаға аудио және бейнематериалдар, сондай-ақ оқу процесін икемді әрі түрлі сабақ формаларына бейімделген ететін интерактивті тапсырмалар енгізілген.

– Жұмыс дәптерлері оқулық мазмұнын кеңейтеді, әдістемелік нұсқаулық мұғалімдерге дайын сабақ сценарийлері мен материалды бейімдеуге арналған құралдарды ұсынады. Электрондық формат қосымша мүмкіндіктер ашады: диалогтарды тыңдау, тапсырмаларды онлайн орындау, материалды ыңғайлы уақытта қайталау, – деп түсіндірді Меруерт Каирова.

Авторлар оқырмандық сауаттылықты қалыптастыруға ерекше көңіл бөлген. Оқушылар жай ғана мәтінді оқымай, оны түсініп, талдап, қорытынды жасауға үйренеді.

– Біз оқулық құрылымын сөйлеу әрекетінің төрт негізгі түріне – тыңдау, оқу, жазу және сөйлеуге негіздедік. Тапсырмаларға логикалық есептер, пікірлермен жұмыс, ойлануға бағытталған сұрақтар енгізілді. Сонымен қатар, белсенді оқу әдістерін қолдандық: жұптық және топтық жұмыс, пікірталастар, шығармашылық ойлау мен логикалық тапсырмалар, – дейді Меруерт Каирова.

Оқулықтағы тақырыптар баланың күнделікті өміріне жақын әрі маңызды болатындай таңдалған.

– Біз отбасы, табиғат, мамандықтар, дәстүрлер, мәдени құндылықтар туралы айтамыз. Бұл оқушыларды қоршаған шынайы әлем. Біз оларды шынайы диалогтар, әңгімелер, шағын зерттеулер арқылы береміз. Балалар мәтіндер арқылы ойлануды, өз пікірін білдіруді, сұрақтар қоюды үйренеді. Бұл – тілді жаттап алу емес, оны еркін меңгеру деген сөз, – деп толықтырды Меруерт Каирова.

Жаңа оқулықты әзірлеу барысында авторлар көптеген қиындықтарға тап болды. Жас ерекшеліктерін, бағдарламаның талаптарын, баланың қызығушылықтарын, материалды ұсыну логикасын ескеру қажет болды.

– Біз әр мәтінді бірнеше рет өңдеп, мысалдарды мұқият таңдап, тапсырмаларды қайта қарап отырдық. Мұнда әрбір сөз, сурет, сабақ құрылымы өз орнында болуы керек. Бағдарлама нақтылықты, жүйелілікті, логиканы талап етеді, ал әр оқушының дайындық деңгейі әртүрлі. Сондықтан біз оқулықты жеңіл, бірақ үстірт емес, қызықты, бірақ шамадан тыс жүктемесіз етіп дайындауға тырыстық, – дейді Динара Аринова.

Оқулық жасаушылардың пікірінше, ең бағалы пікір – мұғалімнің «Бұл оқулықпен жұмыс істеу ыңғайлы» деуі және баланың «Маған қызықты» деуі.

– Егер бала оқулықты ашып, оны қызығушылықпен оқыса – біз дұрыс бағытта жұмыс істедік. Егер мұғалім: «Бұл ыңғайлы», – десе, онда біз әдістемелік тұрғыдан дұрыс шешім қабылдадық. Егер ата-аналар баласының жетістігін байқаса – біз өз мақсатымызға жеттік. Бірақ біз мұнымен тоқтап қалмаймыз. Бұл – үнемі жалғасатын процесс, және біз оны мұқияттықпен, балаға деген құрметпен және тілді жеке тұлғаны дамыту құралы ретінде пайдалануға деген сеніммен жалғастырамыз, – деп қорытындылады Динара Аринова.

Жаңа оқулықтар тек негізгі материалмен шектелмей, цифрлық ресурстармен, ойын түріндегі оқыту әдістерімен толықтырылған. Дегенмен, оқу процесіндегі басты құрал – әлі де оқулық болып қала береді.