Жұмыс берушілерге – қызметкер, ал жұмыс іздеушілерге – жұмыс керек. Осы екі тарапты табыстыруға мансап орталығы көмектеседі, деп хабарлайды @Pavlodarnews.kz тілшісі.

Мансап орталығының Павлодар филиалының басшысы Сүйіндік Бөтеновтың айтуынша, жұмыс іздеуді бастау үшін азамат ең алдымен enbek.kz сайты арқылы мемлекеттік қызметке тіркелуі керек. Алдымен ол «жұмыс іздеуші» ретінде тіркеліп, өз түйіндемесін толтырады: қайда оқығанын, мамандығын, еңбек өтілін және басқа да мәліметтерін көрсетеді.

Сайт автоматты түрде түйіндемеге сай келетін бос жұмыс орындарын ұсынады. Егер адам ұсынылған жұмысқа үш жұмыс күні ішінде жауап бермесе, ол автоматты түрде «жұмыссыз» мәртебесін алады.

– Соңғы 24 ай ішінде ресми түрде жұмыс істеген және әлеуметтік аударымдары жасалған азаматтар жұмыссыздық бойынша жәрдемақы алуға құқылы, – дейді Сүйіндік Бөтенов. – Әлеуметтік кодекстің 118-бабына сәйкес, жәрдемақы мөлшері орташа табыстың 45 пайызын құрайды. Бұл есеп зейнетақы аударымдары негізінде жүргізіледі: жалақы, сыйақы, үстемақы сияқты төлемдер ескеріледі.

Жәрдемақыны тағайындау процесін Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қоры автоматты түрде тексереді. Олардың деректер базасында барлық әлеуметтік аударымдар тіркелген. Егер қандай да бір сәйкессіздік болса, төлем уақытша тоқтатылады, ал жұмыс берушіге қажетті соманы толықтыру туралы хабарлама жіберіледі. Барлық мәселелер шешілгеннен кейін төлем жұмыссыздың таңдаған кез келген банк шотына түседі.

Әлеуметтік төлемнің ең ұзақ мерзімі – алты ай. Бұл қаражат адамға жұмыс іздеу кезінде күн көруге мүмкіндік береді.

Жұмыссыздық деңгейі бойынша адамдар үш санатқа бөлінеді. Атап айтқанда, төмен қауіп деңгейі – тәжірибелі мамандар, олар жұмыс табуда қиналмайды, орташа қауіп деңгейі – тәжірибесі бар, бірақ кейде қиындықтарға тап болатындар, жоғары қауіп деңгейі – еңбек өтілі мен білімі жоқ азаматтар, оларға жұмыс табу қиынырақ.

– Егер адам алты айдан астам уақыт жұмыс істемесе, оның кәсіби дағдылары мен қарым-қатынас дағдылары жоғалады. Мұндай жағдайда психологиялық қолдау мен мотивация маңызды, – дейді Сүйіндік Бөтенов. – Мансап орталықтары әрқашан жұмыссыздарға ашық. Көпшілік келіп, мамандардан жеке кеңес алады. 50 жастан асқандар мен компьютермен жұмыс істей алмайтындар үшін өзін-өзі қызмет көрсету аймақтары мен кеңес беру орталықтары бар.

Қазіргі таңда Павлодар облысында шамамен алты мың жұмыссыз тіркелген. Ал жұмыс берушілер ұсынған бос орындар саны одан да көп. Бұл жағдайдың себебі – тәжірибелі мамандар бірден жоғары жалақы (400–500 мың теңге) күтеді, ал көптеген жеке жұмыс берушілер ондай соманы ұсына алмайды. Сол себепті кейбіреулер тұрақты жұмыстан гөрі уақытша табыс табуды жөн көреді.

– Кей адамдар жұмыссыз ретінде тіркеледі, бірақ белсенді түрде жұмыс іздемейді. Мысалы, қазір тазалаушы, аула сыпырушы және басқа да жұмысшы мамандықтарға сұраныс жоғары. Бірақ тіпті аула сыпырушы болуға келісетіндердің өздері түрлі сылтау айтып, бармай жатады. Оларға 80–100 мың теңге еңбекақы ұсынылады, бірақ олар «жұмыс көп», «график қолайсыз» деп бас тартады, – дейді орталық басшысы.

Қазір Павлодар өңірінде токарьлар, фрезеровщиктер, дәнекерлеушілер, электромонтерлер, тігіншілер, пішушілер, кран машинистері, матростар, тәрбиеші көмекшілері және май өндіру мамандары жетіспейді.

Мемлекет әсіресе Жұмысшы мамандықтар жылы аясында қайта оқыту мен қолдау бағдарламаларын жүзеге асыруда.

Жұмыссыздарға арналған екі форматтағы оқу бар. Атап айтқанда, жұмыс орнында оқыту – тікелей өндірісте тәжірибе жинау және оқу орталықтарында оқыту – теория мен тәжірибені қатар меңгеру.

Оқу кезінде шәкіртақы шамамен 47 мың теңге. Оқуды аяқтағаннан кейін азамат жұмыс берушінің кәсіпорнына орналасады. Бұл жүйе адамдарға жаңа мамандық алып, жұмыс табуға мүмкіндік береді. Мысалы, декреттен кейінгі әйелдер тәрбиеші көмекшісі бола алады.

Жұмыс табылған жағдайда, орталық үміткерге жолдама береді, ол жұмыс берушімен сұхбатқа барады. Егер жұмыс беруші бас тартса, себебін көрсетеді, ал үміткерге басқа орын іздеу жалғасады. Ал жұмысқа қабылданған жағдайда enbek.kz сайтында электронды еңбек шарты рәсімделеді. Бұл еңбекақы төлеу мен зейнетақы аударымдарының кепілі болып саналады.

Ең бастысы – адамның өз ниеті мен белсенділігі. Егер адам өзі әрекет етпесе, ең жақсы мүмкіндік те нәтиже бермейді.